የኢትዮጵያ ተረቶች

በካፒቴን ደጀኔ ዋሻካ የተተረከ

በአንድ ወቅት አንድ ድሃ ሰው ነበረ፡፡ ሰውየውም ወንድ ልጁ የአንድ ሃብታም ሰው ሴት ልጅ እንዲያገባ ፈልጎ ጋብቻውን ይጠይቃል፡፡ ሃብታሙም ሰው የሰውየውን ድህነት አይቶ ከለከለው፡፡ እንዲህ እያለም ይፈትነው ጀመር፡፡

“እንቆቅልሾችን መፍታት ትችላለህ?” ሲለው ሰውየውም “አዎ፣ እችላለሁ፡፡” አለ፡፡

ሃብታሙም ሰው “እንግዲያው ሶስት እንቆቅልሾችን አሰጥሃለሁ፡፡ መልሶቹን እስከ ነገ ድረስ እንድታመጣ፡፡” ብሎ የሚከተሉትን ሶስት እንቆቅልሾች ጠየቀው፤

“አንድ ገበሬ ሶስት ላሞች ሲኖሩት አንደኛዋ ላም የምትታለበው በተለመደው ሁኔታ ቆማ ሲሆን ሁለተኛዋ ላም ግን ተንበርክካ ነው የምትታለበው፡፡ ሶስተኛዋ ላም ደግሞ የምትታለበው ተቀምጣ ነው፡፡ ይህ ምን ማለት ነው?”

ሰውየው ይህንን መመለስ አልቻለም፡፡

“እስኪ ሚስቴን ልጠይቃት፡፡” ሲል ሃብታሙም ሰው “እሺ ሄደህ ጠይቃት፡፡” አለው፡፡

ሆኖም ሚስቱም አልቻለችም፡፡ በዚህ ጊዜ ሃብታሙ ሰው “ሄደህ ለሶስትና ለአራት ቀናት ጠይቀህ ለመምጣት ሞክር፡፡” ብሎ በቀጠሮ ሲልከው ወዲያው አንዲት የኔቢጤ ሴት መጥታ “ስለእግዚአብሔር፣ እባካችሁ የምበላው ነገር ስጡኝ፡፡” እያለች መለመን ጀመረች፡፡

ድሃውም ሰው “ለአንቺ ምግብ የምንሰጥበት ጊዜ የለንምና እባክሽ ሂጂልን፡፡ የሃብታሙን ሰው እንቆቅልሽ ለመፍታት እየሞከርን ነውና ሂጂልን፡፡” አላት፡፡

የኔቢጢዋም ሴትዮ “እንቆቅልሹን ልትነግሩኝ ትችላላችሁ?” ስትላቸው እነርሱም “አንቺ ምስኪንና የምትበይው እንኳን የሌለሽ ድሃ የኔቢጤ ነሽና እንቆቅልሹን እንዴት ልትፈቺ ትችያለሽ?” አሏት፡፡

እርሷም “ግዴለም እመኑኝና ልስማው፡፡” ብላ ተማፀነች፡፡ ሰውየውም ነገራት፡፡

እርሷም “ይህማ ቀላል ነው፡፡ የመጀመሪያው፣ ላሟ የሃብታም ሰው ንብረት ናት፡፡ ድሃ ሰው የሃብታሙን ሰው ላም ወደ ግጦሽ፣ ወደ ውሃና ወደመሳሰሉት ነገር እየወሰደ ይጠብቃታል፡፡ ስትወልድም በማዋለድ ለሰራው ስራ የላሟን ወተት ለልጆቹ ይወስዳል፡፡ ታዲያ ይህ ሰው አንድ ቀን ሃብታሙ ሰው መጥቶ ላሟን ይወስዳታል ብሎ ሁልጊዜ ይሰጋል፡፡ ስለዚህ ነው ሃብታሙ ሰው ሳይወስዳት በችኮላ በቆመችበት የሚያልባት፡፡ ሁለተኛው ሰው ደግሞ በከፊል እምነት ያለው ነው፡፡ ሃብታሙ ሰው ላሟን ሊወስዳትም ላይወስዳትም ይችላል፡፡ ምክንያቱም ላሟ የጋራ ንብረታቸው ናት፡፡ ላሟን በጋራ ነው የገዟት፡፡ ሶስተኛው ሰው ላሟ ተቀምጣ የሚያልባት ላሟ የራሱ ንብረት ስለሆነች ማንም ሰው መጥቶ አይወስዳትምና ተረጋግቶ በሰላም ያልባታል፡፡” በማለት የእኔ ቢጤዋ ሴት ነገረችው፡፡

ሆኖም ድሃው ሰው መልሱን ራሱ የማያውቀው መሆኑን ለሃብታሙ ሰው ነግሮት ስለነበረ የእኔ ቢጤዋን ሴት ወደ ሃብታሙ ሰው ዘንድ ይዟት ሄዶ መልሱን እርሷ እንደነገረችው ነገረው፡፡ ሃብታሙም ሰው “ወንድ ልጅ አለሽ?” ብሎ ጠየቃት፡፡ እርሷም “አዎ” አለችው፡፡

እርሱም “ልጄን ለልጅሽ ነው የምሰጠው፡፡” ብሏት የእኔ ቢጤዋ ሴት የሃብታም ሰው ቤተሰብ ሆነች፡፡